فن بیان،اصول سخنرانی و هنرگویندگی وگفتگو

رافعی: تجربه فضای جدید مجریان رادیو را به تلویزیون کشانده است

 بنفشه رافعی که این روزها برنامه "تیتر یک" با اجرای او از شبکه اول پخش می‌شود، یکی از دلایل علاقمندی مجریان رادیو برای اجرا در تلویزیون را تجربه فضای جدید ذکر کرد.

بنفشه رافعی درباره انگیزه‌اش برای اجرا در تلویزیون گفت: دلیل عمده آن به رشته‌ تحصیلی‌ام برمی‌گردد که کارگردانی تئاتر است. ضمن اینکه همیشه از تجربه درعرصه‌های جدید استقبال می‌کنم. البته در حد بضاعتم. تلویزیون مجال بیشتری برای فعالیت در این رشته را به من می‌دهد تا خود را محک بزنم. من با توجه به قانون رادیو که به آن احترام می گذارم، ملزم به فعالیت در یکی از این دو رسانه هستم.

این مجری که در زمان انتخابات اجرای برنامه "جریان" را به عهده داشت، درباره دلایل علاقمندی مجریان رادیو به تلویزیون گفت: همه علاقمند به پیشرفت و تجربه در فضای جدید هستند. من منکر شهرت طلبی نیستم، اما می‌توان نگاه زیباتر و خوشبیانه‌تری هم داشت و آن هم پیشرفت در کار است. حال نه اینکه تلویزیون از رادیو پیشرفته‌تر است، اما به دلیل گستردگی تلویزیون و امکانات بصری که در اختیار دارد شاید امکان بیشتری را برای مجری فراهم کند.

رافعی یکی دیگر از دلایل ورود مجریان رادیو به تلویزیون را مسائل مالی برشمرد و گفت: گرچه در حیطه مسئولیت من نیست تا در این‌باره صحبت کنم، اما متاسفانه دستمزدها در رادیو پایین است و اختلاف مالی در این دو رسانه مشهود است. هر چند که کسب درآمد از تلویزیون هم مرارت‌های خاص خودش را دارد.

وی درباره علاقمندی برنامه‌سازان تلویزیون برای جذب مجریان رادیو افزود: برنامه‌سازان تلویزیون به دنبال چهره‌های جدید برای اجرا هستند و طبیعی است که به سراغ مجریان رادیو بیایند، چون رادیو مکان خوبی برای گذراندن آزمون‌های دشوار است. البته جسارت نمی‌کنم که بگویم این اتفاق در تلویزیون نیفتاده است، اما مجری‌های رادیو قابلیت و توانایی خود را همیشه نشان داده‌اند.

صوفی: بحران مجری در تلویزیون منجر به جذب مجریان رادیو شده است

تهیه‌کننده برنامه "نقره" یکی از عوامل ورود مجریان رادیو به تلویزیون را بحران مجری در تلویزیون و نیاز این رسانه به چهره‌های جدید برای اجرا دانست.

محمد صوفی درباره انتخاب یک مجری رادیویی برای اجرای برنامه "نقره" به خبرنگار مهر گفت: اجرای سری اول "نقره" به عهده کیومرث مرادی بود، اما به دلایلی نمی‌توانست در سری دوم با ما همکاری کند. من و منصور ضابطیان نویسنده برنامه به دنبال جذب یک مجری جدید بودیم و نمی‌خواستیم از کسی استفاده کنیم که چهره‌ای شناخته‌شده برای مخاطبان تلویزیون باشد.

وی ادامه داد: علاقمند بودم یک مجری برای "نقره" بیاورم که بعدها او را با اعتبار این برنامه بشناسند. تا اینکه احسان کرمی انتخاب شد که چند بار اجرای او را در برنامه "مکث 95" از رادیو تهران شنیده بودیم. او اجرایی گرم و روان داشت و شنونده را همراه خود می‌کرد. بعد از اینکه او را دیدم، احساس کردم برای اجرای برنامه "نقره" بهترین گزینه است.

این تهیه‌کننده درباره علاقمندی برنامه‌سازان تلویزیون برای جذب مجریان رادیو گفت: ما برای "نقره" دنبال یک چهره جدید بودیم و اینطور نبود که حتماً مجری رادیو باشد. از سوی دیگر تلویزیون با بحران مجری رو به رو است و این احساس نیاز منجر به جذب مجریان رادیو شده است. البته باید برای انتخاب مجری همیشه دقت لازم را کرد.

صوفی در پایان گفت: در دو سال اخیر مجریان محبوبی در رادیو داشتیم که با انتخاب اشتباه برای اجرا در تلویزیون نه تنها موفقیتی در تلویزیون کسب نکردند، بلکه شکست آنها باعث شد تا کاملاً کنار گذاشته شوند. بنابراین انتخاب اول مجریان رادیو برای اجرا در تلویزیون اهمیت زیادی دارد که باید آگاهانه انجام شود.

منافی: رفتن من برای اجرا در تلویزیون اشتباه بود

فرشید منافی معتقد است پذیرفتن اجرای برنامه تلویزیونی"صبح آمد" در دو سال گذشته اشتباه بوده و نباید رادیو را ترک می‌کرد، چرا که شنوندگان رادیو با صدای او زندگی می‌کنند.

فرشید منافی درباره ورود مجریان رادیو به تلویزیون گفت: به نظرم وقتی مجری‌ای از رادیو می‌خواهد برنامه‌ای در تلویزیون اجرا کند، باید به دقت همه جوانب را بررسی کند که آیا نوع اجرای او با برنامه تلویزیونی همخوانی دارد یا نه؟ من دو سال پیش برنامه "صبح آمد" را برای شبکه سه اجرا کردم که رفتن من به تلویزیون اشتباه محض بود و بعد از گذشت دو ماه متوجه این اشتباه شدم.

وی در ادامه افزود: موفقیت مجریان رادیو در تلویزیون بستگی به موارد زیادی دارد. یک مجری در رادیو با لحن‌های مختلف صحبت می‌کند. من جایگاه خوبی در رادیو دارم، حتی می‌توانم ادعا کنم که کارم از خیلی از گویندگان رادیو بهتر است، اما در تلویزیون موفق نبودم.

این مجری ادامه داد: خیلی کم پیش می‌آید یک مجری محبوب رادیو در تلویزیون هم بتواند همان محبوبیت را کسب کند. دلیل این مسئله هم ساده است، چون وقتی مجری دو ساعت در روز یک برنامه‌ حجیم را اجرا می‌کند شنونده با صدای او زندگی می‌کند و برای خودش ذهنیتی از آن مجری ترسیم می‌کند. بنابراین وقتی آن مجری به تلویزیون می‌آید انتظار او به حقیقت نمی‌پیوندد.

منافی یادآور شد: اما افرادی که در رادیو برنامه‌های روتین و حجیم را اجرا نکردند و بیشتر مجری بازیگر بودند بنابراین با انتخاب درست در تلویزیون می‌توانند موفق باشند نمونه آن فرزاد حسنی است. او دوست من و از مجریان موفق و محبوب تلویزیون است.

وی اشاره کرد: وقتی من هم اجرا در تلویزیون را پذیرفتم دوست داشتم بتوانم همان موفقیت و محبوبیت رادیو را کسب کنم، اما این اتفاق خوب نیفتاد. در این مسئله هم مقصر نیستم.

این مجری درباره دلایل گرایش مجریان رادیو به تلویزیون گفت: اولین مسئله دستمزد خوب اجرا در تلویزیون است که مجری را قلقلک می‌دهد. البته شهرت هم بی‌تاثیر نیست، اما تعداد کمی از مجریان به دنبال این مسئله هستند. خودم همیشه از شهرت فراری بودم.

جعفرپور: دستمزد پائین دلیل گرایش مجریان رادیو به تلویزیون است

آرزو جعفرپور که برنامه "قطره" را روی آنتن شبکه یک دارد، یک دلیل گرایش مجریان رادیو را به اجرا در تلویزیون دستمزد پائین در رادیو ذکر کرد و اجرای "قطره" را تجربه فضایی جدید برای خود دانست.

جعفرپور درباره پذیرش اجرای برنامه "قطره" که هر روز ساعت 16:30 از شبکه یک پخش می‌شود به خبرنگار مهر گفت: قبل از "قطره" برنامه‌های دیگری هم در تلویزیون به من پیشنهاد شده بود. محوریت این برنامه صرفه‌جویی در آب است. این نوع برنامه‌ را در رادیو اجرا کرده و در این باره اطلاعات دارم، به همین دلیل اجرای برنامه تلویزیونی "قطره" برایم جذابیت داشت.

وی ادامه داد: علاقمند بودم با اجرا در تلویزیون یک فضای جدید را تجربه کنم، چرا که اجرا در تلویزیون ویژگی‌های خودش را دارد. البته در گذشته هم مسابقه‌ای در تلویزیون اجرا کردم که توانست جوایز خوبی را از جشنواره سیما کسب کند. بنابراین با فضای سیما آشنا بودم. گرچه فضای اجرا در رادیو و تلویزیون در ظاهر متفاوت است، اما در گفتگو و نتیجه‌گیری تفاوتی ندارد.

این مجری افزود: مجری تلویزیون باید مراقب ظاهر و اشاره‌های کارگردان و دیگر عوامل هم باشد، اما در رادیو باید روی صدا کار کند تا محتوا برای شنونده جذاب باشد. گرچه در رادیو این قانون وجود دارد که گویندگان اگر در تلویزیون اجرا داشته باشند دیگر نمی‌توانند به رادیو برگردند، اما افرادی که پروژه‌ای با تلویزیون همکاری کنند قانون شامل حالشان نمی‌شود.

جعفرپور درباره انتقاد برخی منتقدان به مجریان رادیو که نباید با اجرا در تلویزیون چهره‌هایشان شکسته شود، توضیح داد: این انتقاد در دهه‌های گذشته کاربرد داشت، اما در حال حاضر با وجود وسائل ارتباط جمعی این حرف مفهومی ندارد، چون از طریق اینترنت مخاطبان تصاویر مجریان مورد علاقه خود را پیدا می‌کنند.

وی ارزیابی خود را از گرایش مجریان رادیو به اجرا در تلویزیون را اینگونه بیان کرد: ما نباید تکفیکی میان اجرا در رادیو و تلویزیون قائل شویم، چون مجریان رادیو که در کار خود توانا هستند می‌توانند در تلویزیون هم اجرا کنند. به نظرم جذب مجریان توانای رادیو در تلویزیون خیلی بهتر از آن است که فردی از بیرون برای اجرا انتخاب و مدتی هم صرف آزمون و خطا شود.

مجری برنامه "قطره" ادامه داد: البته اگر رادیو و تلویزیون خصوصی داشتیم می‌توانستیم به راحتی آزمون و خطا داشته باشیم، اما زمانی که رادیو و تلویزیون ما دولتی است بنابراین بهتر است از نیروهای متبحر استفاده کرد.

جعفرپور یکی از دلایل گرایش مجریان رادیو را به تلویزیون دستمزدهای پائین رادیو ذکر کرد و گفت: دستمزد اجرا در رادیو و تلویزیون تفاوت زیادی دارد. همکاران ما در رادیو دلی کار می‌کنند. از سوی دیگر شهرت هم بی‌تاثیر نیست، اما من شخصاً برای شهرت به تلویزیون نیامدم، بلکه بیشتر دوست داشتم یک فضای جدید را تجربه کنم.

وی اشاره کرد: علاوه بر آن اجرا در تلویزیون شرایط بهتری را برای مجری در رشته‌های مختلف از جمله برنامه‌سازی فراهم می‌کند، چون یک نیروی تازه‌نفس به کار تزریق شده است. در مجموع مجریان رادیو و تلویزیون سعی می‌کنند اطلاعاتشان به روز باشد تا در برنامه‌های مختلف بتوانند اطلاعات مناسب در اختیار برنامه‌سازان قرار دهند.

کرمی: شهرت و دستمزد خوب مجریان رادیو را به تلویزیون می‌کشاند

احسان کرمی شهرت، دستمزد مناسب و فراهم شدن شرایط کار در زمینه‌های مختلف را از عواملی دانست که مجریان رادیو را برای اجرا در تلویزیون ترغیب می‌کند.

کرمی که جمعه‌ها برنامه "نقره" را در شبکه یک اجرا می‌کند درباره موج اخیر ورود مجریان رادیو به تلویزیون به خبرنگار مهر گفت: اجرای مجریان رادیو در تلویزیون مسئله‌ای تازه نیست، چرا که در گذشته هم مجریان بزرگ از خانواده رادیو مثل هرمز شجاعی‌مهر و جواد آتش‌افروز در تلویزیون برنامه اجرا کردند. البته اجرای همه مجریان رادیو در تلویزیون و برعکس را تایید نمی‌کنم.

وی در ادامه افزود: مجریان رادیو توانایی‌های زیادی دارند، اما اجرا در رادیو و تلویزیون تفاوت دارد. یک مجری رادیو قبل از پذیرفتن اجرا در تلویزیون باید آن برنامه را از همه جوانب بررسی کند و ببیند آیا محوریت برنامه با نوع اجرا، شخصیت و چهر‌ه‌ او‌ همخوانی دارد یا نه و بعد اجرا را بپذیرد. مجریان توانمندی در رادیو داشتیم که با یک انتخاب اشتباه برای اجرا در تلویزیون با شکست رو به رو شدند.

مجری برنامه "نقره" اشاره کرد: اجرا در رادیو مشکلتر از تلویزیون است، چون در رادیو مجری فقط با صدا سر و کار دارد و باید محتوا را به بهترین شکل به شنونده خود منتقل کنید، اما در تلویزیون می‌توانید از چهره هم بهره‌مند شوید. بنابراین اگر انتخاب نوع برنامه درست باشد، مسلماً مجری موفق می‌شود.

کرمی دلایل گرایش مجریان رادیو به تلویزیون را دستمزد پائین رادیو، شهرت و فراهم شدن شرایط کار در زمینه‌های مختلف در تلویزیون برشمرد و گفت: دستمزدها در رادیو قابل مقایسه با تلویزیون نیست. همکاران در رادیو با عشق و علاقه کار می‌کنند و مجبورند به خاطر کافی نبودن دستمزد در جای دیگر هم کار کنند، اما وقتی در تلویزیون کار می‌کنید دیگر می‌توان به عنوان شغل روی آن حساب کرد.

وی ادامه داد: البته شهرت هم مسئله کوچکی نیست، اما شخصاً شهرت‌طلب نیستم. از سوی دیگر با اجرا در تلویزیون شرایط کار بیشتر برای مجری فراهم می‌شود. به نظرم بهتر است یک کمیته کارشناسی از کسانی که تجربه اجرا در رادیو و تلویزیون دارند همچون ژاله صادقیان، اسماعیل میرفخرایی و محمدرضا شهیدی‌فر نظر بدهند که چه کسانی می‌توانند همزمان با اجرا در رادیو در تلویزیون هم اجرا داشته باشند.

کرمی درباره پذیرفتن اجرای برنامه "نقره" گفت: من سه سال پیش هم می‌توانستم به تلویزیون بیایم، اما اجراهایی که پیشنهاد شد با نوع اجرای من تفاوت زیادی داشت، اما وقتی برنامه "نقره" به من پیشنهاد شد احساس کردم با نوع اجرا و شخصیت من همخوانی دارد. از سوی دیگر این برنامه بازخوانی خاطرات است و من هم به لحاظ شخصیتی خاطره‌باز هستم و بیان خاطرات را خیلی دوست دارم.

مجری "نقره" در پایان افزود: از سوی دیگر همکاری با منصور ضابطیان و محمد صوفی نویسنده و تهیه‌کننده برنامه "نقره" خیلی خوب بود. دکور برنامه هم یکی دیگر از عواملی است که در اجرای مجری هم موثر است. دکور برنامه "نقره" هم ضمن سادگی، متفاوت است. در واقع همخوانی بودن همه موارد باعث شد اجرا این برنامه را بپذیرم.

تلویزیون سقف آرزوهای مجریان رادیو است

نیوشا صدر: با وجود این که سال‌هاست کم و بیش شاهد حضور مجریان رادیو در تلویزیون هستیم این اواخر به طور قابل توجهی به تعداد این مجریان افزوده شده است که با اینکه بسیاری به ویژه مجریان تلویزیون استقبال چندانی از این روند نمی‌کنند، اما بنا به دلایلی به نظر اتفاق میمونی می‌رسد.

علاقمندی مجریان رادیو برای اجرا در تلویزیون به چند دلیل قابل بررسی است. اول اینکه اغلب مجریان رادیو، برخلاف بسیاری از مجریان تلویزیون که صرفا به دلیل آشنا بودن با این مدیر و آن مدیر و یا داشتن آشنایی یا نسبت فامیلی با سایر مجریان و بازیگران مطرح پا به این عرصه گذاشته‌اند، دارای بیان قدرتمند ، استعداد و خلاقیت در بداهه‌پردازی هستند و قادرند فضای یک برنامه را گرم نگه دارند.

دوم اینکه رادیو نسبت به تلویزیون محدودیت‌های کمتری دارد و مجریان آن به ویژه مجریان مربوط به برنامه‌های سرگرم‌کننده و برنامه‌های مختص جوانان شوخی‌های کلامی بیشتری رد و بدل می‌کنند و کمتر بودن محدودیت‌ها، موجب افزایش دایره لغات مجری و امکان استفاده او از لغات بیشتر می‌شود که آنها خوشبختانه این قابلیت را با خود به تلویزیون می‌آورند و با این کار ارتباطی زنده‌تر و تا حدی متفاوت با ارتباط مرده و سنگی مجریانی که دائما تلاش می‌کنند خوشبین، مودب و با مزه باشند با مردم برقرار می‌شود.

دلیل سوم: مجریان رادیو، معمولا از اطلاعات عمومی بیشتری بهره‌مند هستند. دلیل چهارم: اما حضور آنها مشکلاتی را هم به همراه دارد از جمله اینکه ممکن است ذهنیت مخاطبان را نسبت به آن مجری و صدایش به هم بریزد و ببینیم که صدایی پخته و پدرانه که مدت‌ها با آن ارتباط دلی داشته‌ایم متعلق به یک مرد جوان باریک اندام است و یا صدایی پر شر و شور و بازیگوش متعلق به بانویی که ظاهرش همخوانی چندانی با این صدا ندارد و ... تمام اینها تا مدت‌ها ارتباط میان مجری و مخاطب را مختل یا کمرنگ می‌کند.

دلیل پنجم: برخی از مجریان رادیو هنگامی که به تلویزیون می‌آیند در برنامه‌هایی با موضوعاتی متفاوت از آنچه در آن تبحر و اطلاعات دارند به کار مشغول می‌شوند. ممکن است یک مجری هنری در برنامه‌ای سیاسی و یا یک مجری برنامه‌های طنز اجتماعی در برنامه‌ای ورزشی آغاز به کار کند و این نوع گزینش‌ها به معنی شکست و ناموفق بودن مجری و برنامه در همان ابتدای راه است.

باید توجه داشت که فقط داشتن صدای حرفه‌ای و بیان درست و حاضر جواب بودن نیست که موجب موفقیت یک مجری می‌شود، بلکه اشراف او بر آنچه می‌گوید از مهمترین شروط است. مسئله اینجاست که مجریان رادیو که در تلویزیون با شکست رو به رو می‌شوند، عملاً کمتر می‌توانند موفقیت پیشین‌شان را در رادیو تکرار کنند چون مخاطب چهره آنها را شناخته است و ضعف آنها را به صورتی دیگر در یک برنامه تصویری به چشم دیده است.

دلیل ششم: بیشترین دلیل تمایل مجریان رادیو برای حضور در تلویزیون به دلیل تفاوت قیمت‌های این دو رسانه است، به صورتی که حتی قیمت‌های تلویزیون قابل قیاس با رادیو نیست. در شرایطی که رادیو و تلویزیون هر دو دولتی هستند و هر دو از منبع واحدی تغذیه مالی می‌شوند، تفاوت‌هایی به این اندازه در دستمزد مجریان و هنرمندان غیر‌قابل پذیرش است. به ویژه که کمتر پیش می‌آید کسی برای مدتی به طور مداوم رادیو گوش کند و به بهتر بودن سطح کیفی و تنوع بیشتر برنامه‌های آن نسبت به برنامه‌های تلویزیونی اعتراف نکند.

آنچه مهم است این است که مسئولان صدا و سیما پیش از هر کس دیگر باید به این نتیجه برسند و تبعیض عجیب و غریب میان گویندگان رادیو و تلویزیون را کنار بگذارند و از منبع سرشار درآمد این تریبون به طور منصفانه استفاده کنند.