روانشناسی نق

علت‌هاي گوناگوني سبب نق‌زدن افراد مي‌شود. يكي از اين علت‌ها، ناكامي است. وقتي فرد به هدفي كه دارد نمي‌رسد، نق مي‌زند....

علت ديگر مربوط به ارتباطات فرد است. به‌عنوان نمونه وقتي مخاطب فردي به او توجه نكرده و براي حرف‌هايش اهميتي قائل نباشد، فرد سعي مي‌كند با نق زدن و تكرار، مخاطبش را وادار به گوش كردن كند. سوم اينكه فرد نمي‌تواند مسايل‌اش را به خوبي مطرح كند و مشكل مربوط به خود اوست. در نتيجه سعي مي‌كند از راه تكرار و نق زدن، منظورش را بيان كند.

علت ديگر مربوط به اعتماد به نفس ضعيف افراد است كه خودشان را باور ندارند. در اين صورت فكر نمي‌كنند كه اگر با لحن آرام و مناسب با شان و شخصيت بالا با طرف مقابل‌شان صحبت کنند، بتوانند منظورشان را برسانند به همين دليل سعي مي‌كنند از طريق نق زدن، پيامشان را منتقل كنند. گاهي اوقات نق زدن خودش را به شكل يك رفتار نشان مي‌دهد و . . . .

ادامه نوشته

پنج راه برای ترک غیبت و سخن چینی

 

غیبت آسیب‌رسان و بسیار مخرب است. غیبت، چه عمدی و چه سهوی، آسیب‌های فراوانی به دنبال دارد. به جای اینکه درمورد آدمها و پشت سر آنها حرف بزنیم، باید با خود آنها حرف زده و مشوقشان باشیم. امروز ۵ راه برای ترک عادت غیبت کردن به شما پیشنهاد می‌کنیم.

وقتی اول از مغزتان و بعد زبانتان استفاده کنید، از غیبت دور خواهید شد

از آنجاکه غیبت کردن معمولاً از یک گپ کوتاه شروع می‌شود، قبل از اینکه بفهمیم داریم غیبت می‌کنیم در آن گرفتار خواهیم شد. خیلی از آدمها از اینکه بقیه بفهمند آنها پشت سر کسی غیبت می‌کنند، واهمه دارند. بیشتر اوقات واقعاً منظور نداریم که پشت کسی حرف بزنیم اما اینکار را می‌کنیم چون از فکرمان استفاده نمی‌کنیم. اولین قدم برای ترک یک عادت بد از زندگیتان آگاه شدن از آن است. همین امروز، آگاهانه و بادقت به کلمات خودتان دقت کنید. سعی کنید قبل از اینکه کلمه‌ای بد درمورد کسی به زبان آورید، فکر کنید.

می‌توانید برای خودتان سیاست تحمل صفر اجرا کنید

اگر در یک صنعت یا تجارتی هستید، در نظر داشته باشید که    ...   ...

ادامه نوشته

حرف بزن، نيش نزن !

 

رابطه تحقيرآميز ؛ عامل شماره يک طلاق

آيا شيوه ارتباط همسرتان با شما اعتماد‌به‌نفستان را بالا مي‌برد يا باعث مي‌شود احساس سرافکندگي‌ کنيد؟ دکتر جان گاتمن، از دانشگاه واشنگتن و کارشناس باسابقه روان‌شناسي ازدواج، پس از 20 سال تحقيق در اين زمينه مي‌گويد: «مهم‌ترين عامل موثر در طلاق، تحقير شدن يک يا هر دو همسر در روابطشان است.»...

تحقير کردن (متضاد احترام گذاشتن) اغلب به‌صورت قضاوت منفي، عيب‌جويي يا زخم زبان زدن انجام مي‌شود.

4 نوع رفتار، چه عمدي و غيرعمدي باعث تحقير طرف مقابل خواهد شد.

زبان «تو» و لحن آمرانه

زبان «تو» شامل جمله‌هايي مانند «تو (اينطور)... هستي»، «تو بايد (اينطور)... باشي»، «تو لازم است (اينطور)... باشي»، «تو مجبوري( اينطور)... بشوي» و «تو بهتر است (اينطور)... باشي» است.

جمله‌هاي آمرانه هم بيانگر قضاوت منفي يا عيب‌جويي از طرف مقابل هستند. نمونه‌هاي اين زبان «تو» و آمرانه حرف زدن را مي‌توان در اين جمله‌ها ديد:  .....    ....

ادامه نوشته

چرا والدین نزاع می کنند؟

به احتمال زیاد اخیرا با پدر مادر خود بر سر مسائلی نظیر:
طرز لباس پوشیدن، نحوه انجام تکالیف، دوستان، ساعات
بازگشت به خانه، و بـطور کـلی همه چیز جر و بحث نموده
ایـد. ولی دلیل این امر که آنها خودشان هم با یکدیگر بحث
می کنند، چه می تواند باشد؟

اگر بشنوید کـه شـما تـنـها کسـی نیسـتید کـه بـا یـکی از
والـدین خـود مشـاجـره مـی کـنـیـد، شـایـد کمی احساس
راحـتی بـه شما دسـت دهـد. امـا بسیاری از افراد زمانیکه
متوجه می شوند پدر و مادرشان درحال مشاجره هستند،
ناراحت و نگران می شوند.

کاملاً طبیعی است که والدین شما بر سر مسائل مختلف، با یکدیگر اختلاف نظر داشته باشند و گه گاهی با هم بحث و مشاجره کنند. مشکل آنها می تواند بر سر مسائل مهم تر نظیر: شغل، اقتصاد خانواده، و تصمیمات مهم گروهی باشد. البته این امکان هم وجود دارد که   ........

ادامه نوشته

روش های رفع کشمکش ها و منازعات

 

چند روز پیـش یـکی از دوستـانم با من تماس گرفت و گفت
که با یکی از همکاران خانمش دچـار درگیـری و مشاجره ی
لـفظی شـده و در حال حاضر با هم صحبت نـمی کـنند. این
دو نفر برای مدت ها بود که با هم کار میکردند، اما از زمانی
که با هم جر و بـحث کـرده بـودند، خانم دائماً رای مخافف او
مـی داد و هـر مـوقع حـرفی می زد در مـقابل او جبهه گیری
کرده و نظری درست در نقطه ی مقابل نظر او را بیان میکرد.

دوستم می گفت کار به جایی رسید که تحمل شرایط واقعاً برایش دشوار شده بود، می خواست به نحوی فضا را پاک سازی کند و سوء تفاهم های موجود را از میان بردارد، اما نمیدانست این کار را باید از کجا شروع کند و آنرا به چه نحوی انجام دهد. من به او چند راه حل برای از میان برداشتن تعارض ها پیشنهاد کردم که برای خود من در گذشته موثر واقع شده بودند. اکنون قصد دارم که آنها را در اختیار شما هم قرار بدهم؛

دیدگاه طرف مقابل را درک کنید

من به این نتیجه رسیده ام که اولین گام در راه از بین بردن تنش و یا هر گونه کشمکشی این است که ببینید دیدگاه طرف مقابل در مورد "مبحث" مشکل آفرین چیست. سعی کنید جلسه ای را تعیین کنید، کنار هم بنشینید (به عنوان مثال برای صرف نهار و یا حتی قهوه، در جایی که چیزی در میان حرف های شما وقفه ایجاد نکند) و در مورد مشکلی که بوجود آمده با هم صحبت کنید. به این مسئله بپردازید که چرا نمی توانید با هم به طور مقتضی ارتباط برقرار کرده و گفتگو کنید و   . . . . .

ادامه نوشته

حساسیت ذهن ما نسبت به توهین و رفتارهای منفی

برای جبران یك رفتار منفی حداقل ۵ بار خوبی و عملكرد مثبت لازم است تا عملكردهای ذهنی ما برداشتی خنثی از آنچه رخ داده است را نتیجه گیری كند.
تا به حال فكر كرده اید چرا یك توهین یا كوچكترین بی احترامی برای مدت ها و شاید ده ها سال در ذهن ما باقی می ماند؟ چرا یك عملكرد نادرست و اشتباه و یك رفتار نابجا می تواند همه خوبی ها و خدمت ها را از یاد ببرد و چرا...
تحقیقات نشان داده اند كه به طور كلی احساسات منفی، زشتی ها و بدی ها قادر به ایجاد تأثیرات بزرگ تر و عمیق تری بر مغز ما هستند. ذهن ما به صورت طبیعی از حساسیت بسیار بیشتر و بالاتری نسبت به اخبار ناراحت كننده و نامطلوب و منفی برخوردار است. كشش و تمایل به سوی اخبار بد و منفی كاملاً به صورت خود به خودی صورت می گیرد و این حالت را می توان به راحتی در اولین مراحل روند غربال سازی اطلاعات رسیده به مغز پی گیری كرد.
در همین راستا تحقیقی توسط جان كاسیوپو(۱) صورت گرفته است. او به آزمایش شوندگان عكس هایی را نشان داد كه با دیدن آنها حس خوبی به افراد دست می داد (مثل پیتزا، یك دوست، ماشینی قشنگ و ...) و از سوی دیگر عكس هایی كه با دیدن آنها احساسات و هیجانات منفی در افراد برانگیخته می شد كه از آن جمله می توان به عكس هایی از حیوانات مرده یا صورت هایی آسیب دیده، فلج و یا دچار نقص اشاره كرد و   ..........

ادامه نوشته

زیبایی ها و زشتی های زبان

 

عفت کلام

زبان وسیله ی بدبختی و خوشبختی انسان را فراهم می آورد. اگر زبان در اختیار آدمی قرار گیرد و وی با نیروی تعقل و تدبیر، آن را به کنترل خویش درآورد، از بسیاری مفاسد و گناهان در امان می ماند. زبان تنها عضوی است که منشأ بسیاری از گناهان و انحراف ها است. از زبان می توان برای شهادت حق و ناحق، حفظ آبرو و بی آبرویی، دروغ و صداقت، غیبت و سکوت، تهمت و واقعیت استفاده کرد. انسان بدزبان در نظر دیگران متنفر است و همگان از نیش زبانش که چون شمشیری برنده و تیز است، فرار می کنند. با این وصف، سعادت انسان در گرو آن است که از شرّ زبان به خدا پناه ببرد و آن را به کنترل خود درآورد. پیامبر گرامی اسلام می فرمایند:
إَحْفِظْ لِسانِکْ.
زبانت را حفظ کن.

پرحرفی

انسان های پُرگو، مخزن سخنان پوچ و بی ارزش اند. آنان برای این که رشته ی سخن را از دست ندهند، می کوشند بی اندیشه و ناسنجیده، مطالبی را بر زبان آورند. بدین ترتیب شنوندگان نه تنها به سخنان او توجه نمی کنند، بلکه با ناراحتی و تنفر، هر لحظه منتظرند که سخنان او پایان پذیرد تا دمی بیاسایند. از آن پس نیز سعی می کنند که از مصاحبت و هم نشینی با او بپرهیزند. بنابراین انسان باید در سخن گفتن، اعتدال را رعایت کند تا به لغزش دچار نشود و    .......  

ادامه نوشته

عفت كلام در قرآن : قسمت چهارم

الف) قول ميسور
وَ إِمّا تُعْرِضَنَّ عَنْهُمُ ابْتِغاءَ رَحْمَةٍ مِنْ رَبِّكَ تَرْجُوها فَقُلْ لَهُمْ قَوْلاً مَيْسُورًا. (اسراء: 28)

و هرگاه از آنان [مستمندان] روي برتابي، و انتظار رحمت پروردگارت را داشته باشي تا گشايشي در كارت پديد آيد و به آن‏ها كمك كني، با گفتار نرم و آميخته با لطف با آن‏ها سخن بگو!

آيه مي‏فرمايد: هنگامي كه مسكينان براي برطرف شدن نيازشان به نزد تو (پيامبر صلي‏الله‏عليه‏و‏آله‏وسلم) مي‏آيند، اگر كمك به آنان امكان ندارد، با آنان به قول ميسور رفتار نما. توصيف قول به ميسور به اين دليل است كه مسكين در شرايط سخت و دشواري، به روي آوردن نزد ديگران مجبور مي‏شود. در اين صورت، اگر ديگران در آن وضعيت، امكان كمك مالي را نداشته باشند، بايد به گونه‏اي با مسكين سخن بگويند كه آن سختي و دشواري كه بر دوش او سنگيني مي‏كرد، با اين سخن، آسان و برطرف گردد. بنابراين، قول ميسور يعني سخني كه موجب آساني مي‏شود. اين ممكن است با يك وعده يا با سخني نرم و    ....    ....   ...

ادامه نوشته

عفت كلام در قرآن : قسمت سوم

ديدگاه فخر رازي
بحث درباره اين تمثيل قرآني را با تفسيري از امام فخر رازي به پايان مي‏بريم. وي حكمت تعيين الاغ از ميان ديگر حيوانات را چنين تبيين مي‏كند:

الف) با توجه به آفرينش حيوانات كه در آيه «وَ الْخَيْلَ وَ الْبِغالَ وَ الْحَميرَ لِتَرْكَبُوها وَ زينَةً وَ يَخْلُقُ ما لا تَعْلَمُونَ؛

هم‏چنين اسب‏ها و استرها و الاغ‏ها را آفريد؛ تا بر آن‏ها سوار شويد و زينت شما باشد و چيزهايي مي‏آفريند كه نمي‏دانيد». (نحل: 8) آورده شده است. زينت و سواري در اسب نسبت به استر و الاغ بيش‏تر و آشكارتر است و باركشي در الاغ آشكارتر و معمول‏تر است و استر در زينت و باركشي و سواري ميانه است.

ب) اين تمثيل براي نماياندن جهل و ناداني آورده مي‏شود و اين در الاغ آشكار است.

ج) مناسب‏ترين و بهترين چيزي كه پستي و خواري را نشاني دهد، در مثال الاغ به دست مي‏آيد.

د) حمل كردن اسفار (كتاب‏هاي فراوان) روي الاغ، آسان‏تر و سالم‏تر و بهتر انجام مي‏شود؛ زيرا الاغ حيواني رام، و فرمان‏بر است كه، كنترل آن آسان است و هر كسي حتي بچه‏ها، بدون سختي و به راحتي از آن سواري مي‏گيرند و با آن باركشي مي‏كنند.

ه) رعايت واژگان مناسبت و هماهنگ كه ميان دو واژه حمار (الاغ) و اسفار (كتاب‏ها) وجود دارد، تمثيل زدن اين حيوان را از ميان ديگر حيوان‏ها برجسته‏تر ساخته است.1
________________________________________
1. التفسير الكبير، ج 3، ص 6 .

ادب قرآني در آيه «... ان انكر الاصوات لصوت الحمير»
درباره آيه «وَ اقْصِدْ في مَشْيِكَ وَ اغْضُضْ مِنْ صَوْتِكَ إِنَّ أَنْكَرَ اْلأَصْواتِ لَصَوْتُ الْحَميرِ» (لقمان: 19) بايد گفت: اين مورد يكي از نمونه‏هاي امضاي باور و اعتقاد مردم است. مردم صداي الاغ را ناهنجار مي‏دانند. اين باور در فطرت انسان‏ها ريشه دارد. بدين صورت كه حس زيبايي و زشتي از امور فطري‏اند و   ...........

ادامه نوشته

عفت كلام در قرآن : قسمت اول

عفت كلام در قرآن : قسمت اول

 

شناسنامه
عفت کلام در قرآن
کد: 743
نويسنده: ايرج علي‌محمدي
ناشر و تهيه‌کننده: مركز پژوهش‏هاي اسلامي صدا و سيما
ليتوگرافي: سروش مهر
چاپ و صحافي: نگارش
نوبت چاپ: اول / 1382
شمارگان: 1500
بهاء: 950 تومان
حق چاپ براي ناشر محفوظ است
نشاني: قم، بلوار امين، مركز پژوهش‏هاي اسلامي صدا و سيما
پست الكترونيكي: Email: [e-mail]
تلفن: [phone] و 2910602 نمابر: 2933892
شابک: 2-71-7808-964ISBN: 964-7808-71-2

چکیده
قرآن از ساحت مقدس خداوند براي اصلاح جامعه بشري و هدايت انسان‏ها فرستاده شده است تا بشر را در عرصه‏هاي گوناگون زندگي، هدايت كند. يكي از جنبه‏هاي هدايتي در زندگي انسان آداب سخن گفتن است. در اين زمينه، آموزش‏ها و دستورهايي براي اصلاح و سالم‏سازي روابط كلامي با روش‏هاي گوناگون ارائه شده است كه يكي از مهم‏ترين بخش‏هاي آن، عفت كلام است. عفت كلام، نعمتي خدادادي و نشانگر شخصيت انسان است؛ زيرا كلام، ضمير و باطن آدمي را هويدا مي‏سازد و از ويژگي‏هاي مؤمن، سنجيده‏گويي و گزيده‏گويي است.
در كتاب حاضر، براي پاسخ دادن به پرسش‏ها و   ....    ....   ...

ادامه نوشته

دهان خوش بو

 

بسم الله الرحمن الرحیم

انس با قرآن برکات زیادی را برای ما خواهد داشت . با خواندن آن هم خودمان از ناسزا گفتن دور بشویم و هم این که این فرصت را برای دیگران بسوزانیم و اجازه ندهیم که آنها در مورد ما بد بگویند.

فحش و ناسزاگویی

فحش و ناسزاگویی از گناهان بزرگ است كه در آیه ده سوره حجرات، خداوند آن را نهی نموده است و پیامبر اكرم صلی الله علیه وآله فرمود كه ورود به بهشت بر هر كسی كه فحش و ناسزا گوید، حرام است.( كنزالعمال، ج3، ص598)

امام باقر علیه السلام می فرماید: ناسزاگویی، اسلحه فرومایگان بدكار است.( سفینةالبحار، ج2، ص346)

مقتضای اطلاق روایات، حرام بودن فحش است با هر كس كه باشد، خواه مسلمان و مومن، یا كافر و فاسق، كوچك یا بزرگ.( شهید دستغیب، گناهان كبیره، ج2، ص299)

با توجه به حرام و گناه بودن فحش و ناسزاگویی، نمی توان پاسخ كار حرام و معصیتی را با حرام و معصیت داد.

روزی امیرالمومنین(علیه السلام) شنید كه مردی به جناب قنبر دشنام می دهد و قنبر خود را آماده كرد او را فحش بدهد، حضرت فریاد زد: قنبر، آرام باش! دشنام گویت را با خواری واگذار كه با این كار خدا را خشنود میكنی و شیطان را خشمگین می سازی و دشمنت را كیفر می دهی.

سپس امام سوگند یاد كرد كه «هرگز شخص با ایمان، پروردگار خود را از چیزی همانند« حلم و خویشتن داری» راضی نساخته، شیطان را با سكوت خشمگین نكرده، احمق را با خاموشی، مجازات ننموده است.( سفینةالبحار، چاپ قدیم، ج1، ص300، واژه حلم)

در روایات برای فحش و ناسزاگویی یا ترك آن به خاطر اطاعت از خدا و ترس از عذاب الهی، آثار و نتایجی ذكر شده است.

امام صادق(علیه السلام)فرمود: هر كه به مسلمانی فحش دهد، خدا بركت را از روزی اش می گیرد و لطف و رحمتش را از او بر می دارد او را به خودش واگذار می نماید، و . . . .

ادامه نوشته

عفت کلام

درباره "عدم رعایت عفت کلام" در احادیث و روایات چه آمده است؟

در متون و منابع غني اسلامي و روايات پيشوايان دين عليهم السلام صحبت رکيک ٬فحش دادن و عدم عفت کلام ٬بسيار مذمت شده و نهي گرديده است.
عقیق:آيا سزاوار است كسي انساني را به خاطر مشكلات و خطا و اشتباه مورد فحش و لعن قرار دهد؟ جواب فحش دادن و دشنام انساني كه به آدمي فحش مي دهد، چیست؟

فحش دادن و دشنام عملی زشت و گناه مسلم است و هرگز درخوراهل ايمان و انسان های خدا جو و با وقار و مودب به ادب اسلامی نمی باشد. مقابله به مثل در امثال اين مورد كه گناه و زشتي آن مسلم است، نيز شايسته مومن نيست، بهترين برخورد با آدم فحاش بي توجهي كريمانه به او است. قرآن كريم در صفات مومن مي فرمايد: و اذا مرو باللغو مرو كراما. هنگامي كه با لغو برخورد مي كنند، كريمانه از آن عبور مي كنند.

توضيح بيشتر درباره فحش:
1- فحش عبارت است از اظهار كردن امور زشت و قبيح با الفاظ و عبارت صريح ، و بيشتر اوقات به وسيله الفاظ وقاع (آميزش ) و آلات و متعلّقات آن به كار مى رود، و اهل فساد و بى شرمان آن عبارات را صريحا اظهار مى كنند، و اهل صلاح و شرف متعرّض آنها نمى شوند، بلكه اگر ذكر آنها ضرور شود به كنايه و با رمز به آنها اشاره مى كنند. يكى از صحابه گفته است : ((خداوند با حيا و كريم است عفّت مى ورزد و .........

ادامه نوشته