آسیب شناسی ، تهدیدها و آفت های زبان و بیان :  صحبت درگوشی (نجوا)

 

آسیب شناسی ، تهدیدها و آفت های زبان و بیان

۳۳ / ۵ - پچ پچ کردن ، نجوا یا سخن درِ گوشی

صحبت درگوشی (نجوا)

یکی دیگر از مسائلی که در معاشرتها مطرح می شود و در چند مورد در قرآن کریم به آن اشاره شده نجوا و درگوشی صحبت کردن است. در یک جمعی که افراد مختلفی حضور دارند اگر دو نفر با هم خصوصی و درگوشی صحبت کنند طبعا موجب رنجش دیگران می شود و در دلشان می گویند چرا مطلبی را می خواهند از ما پنهان کنند و ما را نامحرم حساب می کنند؟ اما گاهی مواردی پیش می آید که این کار ضرورت پیدا می کند; مثلا شخصی یک مساله خصوصی دارد و نمی خواهد دیگران بفهمند ناچار می بایست بطور خصوصی و نجوا مطرح بکند، البته اگر بتواند در جایی که دیگران نباشند بگوید خیلی بهتر است ولی گاهی وقت تنگ است و باید زودتر به طرف گفت. یا این که مطلبی مربوط به مصالح حکومتی است که فقط باید رهبران قوم بدانند یا مربوط به اسرار نظامی است که . . .

 

ادامه نوشته

آسیب شناسی ، تهدیدها و آفت های زبان و بیان :  در گوشى سخن گفتن

 

آسیب شناسی ، تهدیدها و آفت های زبان و بیان

۳۳ / ۴ - پچ پچ کردن ، نجوا یا سخن درِ گوشی

در گوشى سخن گفتن


رسولُ اللّه‏ِ صلى ‏الله‏ علیه ‏و ‏آله : إذا كانُوا ثَلاثَةً فلا یَتَناجى اثنانِ دُونَ الثّالِثِ .

پیامبر خدا صلى ‏الله‏ علیه ‏و ‏آله : هرگاه سه نفر با هم باشند، دو نفر آنها نباید با یكدیگر در گوشى صحبت كنند.

عنه صلى ‏الله‏ علیه ‏و ‏آله : إذا كُنتُم ثَلاثَةً فلا یَتَناجى رجُلانِ دُونَ الآخَرِ حتّى یَختَلِطوا بالنّاسِ ؛ فإنّ ذلكَ یَحزُنُهُ .

پیامبر خدا صلى ‏الله‏ علیه ‏و ‏آله : هر گاه سه نفر با هم بودید، دو نفرتان با یكدیگر در گوشى سخن نگویند تا زمانى كه به میان جمع مردم در آیید؛ زیرا این كار باعث ناراحتى آن دیگرى مى‏شود.

الإمامُ علیٌّ علیه ‏السلام : الكِتمانُ مِلاكُ النَّجوى .

امام على علیه ‏السلام : پنهان كارى، دلیل [اصلى ]در گوشى سخن گفتن است.

عنه علیه ‏السلام : أفضَلُ النَّجوى ما كانَ علَى الدِّینِ و التُّقى ، و أسفَرَ عنِ اتِّباعِ الهُدى و مُخالَفَةِ الهَوى .

امام على علیه ‏السلام : برترین راز گویى (سخن در گوشى) آن است كه بر پایه دین و پرهیزگارى و ثمره‏اش پیروى از راه راست و مخالفت با هواى نفس باشد.

عنه علیه ‏السلام : لا خَیرَ فی المُناجاةِ إلاّ لرجُلَینِ : عالِمٍ ناطِقٍ ، أو مُستَمِعٍ واعٍ .

امام على علیه ‏السلام : نجوا كردن خوب نیست، مگر با دو كس : عالم گویا، یا شنونده پذیرا (حرف ‏شنو).

الإمامُ الصّادقُ علیه ‏السلام : إذا كانَ القَومُ ثَلاثَةً فلا یَتَناجى مِنهُمُ اثنانِ دُونَ صاحِبِهِما ؛ فإنّ ذلكَ (مِـ)مّا یَحزُنُهُ و یُؤذیهِ .

امام صادق علیه ‏السلام : هرگاه جمع سه نفره‏اى بود، نباید دو نفرشان جدا از دوستشان با هم در گوشى صحبت كنند؛ زیرا این كار مایه ناراحتى و آزار او مى‏شود .

آسیب شناسی ، تهدیدها و آفت های زبان و بیان : نجوا ، مهمترین آفت سخن

 

آسیب شناسی ، تهدیدها و آفت های زبان و بیان

۳۳ / ۳ - پچ پچ کردن ، نجوا یا سخن درِ گوشی

نجوا ، مهمترین آفت سخن


علی (ع) فرمودند : " لِلكلامِ آفاتٌ ؛ همانا براى سخن آفاتى است ."1

در بیانى دیگر ؛ سخن را یكى از ابزار وضع و رفع نعمت دانسته و فرموده اند : " رب كلمْ سلبت نعمْ و جلبت نقمْ ؛ چه بسا سخنى كه نعمتى را سلب كند و بلاهایى را جذب كند ."2

و در تعبیر دیگر، تأثیر كلام را به شمشیر تشبیه كرده است. آنگاه كه . . .

ادامه نوشته

آسیب شناسی ، تهدیدها و آفت های زبان و بیان : نجوا در سخن

 

آسیب شناسی ، تهدیدها و آفت های زبان و بیان

۳۳ / ۲  - پچ پچ کردن ، نجوا یا سخن درِ گوشی

نجوا در سخن

نجوا در حضور دیگران، از آسیب های سخن و عوامل ناپایداری ارتباط است، چه، این کار موجب بی اعتمادی و سو»ظن دیگران و نشانه بی اعتنایی به آنان و خلاف ادب است. از این روی در آیات و روایات بازداشته شده است: «ای کسانی که ایمان آورده اید چون با یکدیگر محرمانه گفت وگو می کنید به «قصد» گناه و تعدی و نافرمانی پیامبر با همدیگر محرمانه گفت وگو نکنید، و به نیکوکاری و پرهیزگاری نجوا کنید...
چنان نجوایی صرفا از «القائات» شیطان است تا مومنان را اندوهگین سازد.

نیز امام صادق «ع» می فرماید:

در جمع سه نفره نباید دو نفر از آنان جدای از سومی، به نجوا بپردازند، چرا که این کار موجب اندوه و اذیت وی می گردد.

از آیه و حدیث یاد شده برمی آید که نجوا از دو جهت نکوهیده است: نخست از جهت محتوای آن، هرگاه گناه و تعدی و نافرمانی باشد ودوم اینکه نجوا، خود موجب اندوه و آزار دیگران می گردد، بدین سان، اگر گفت وگوی محرمانه، نگرانی و سو»ظنی را برنینگیزد و محتوای آن، توصیه به نیکی ها و تقوا باشد، روا خواهد بود.

ویستا

آسیب شناسی ، تهدیدها و آفت های زبان و بیان :  پچ پچ کردن ، نجوا یا سخن درِ گوشی

 

آسیب شناسی ، تهدیدها و آفت های زبان و بیان

۳۳ - پچ پچ کردن ، نجوا یا سخن درِ گوشی

یکی دیگر از آداب اسلامی در معاشرت، این است که در مجالس عمومی، که دیگران هم نشسته‌اند و ما را می‌بینند، از سخن گفتن درِ گوشی و به اصطلاح، پچ‌پچ کردن، بپرهیزیم. در جمعی که افراد مختلف حضور دارند، اگر دو نفر با هم به طور خصوصی و درِ گوشی صحبت کنند، طبعاً این کار سبب رنجش دیگران می‌شود و برایشان سؤال‌انگیز است که چرا می‌خواهند مطالبی را از آنان پنهان دارند و چرا آنان را نامحرم و بیگانه می‌دانند؟
البته در بعضی موارد، ممکن است این کار ضرورت پیدا کند؛ مانند آن که باید یک مسئله‌ای خصوصی را به کسی بگوید و نمی‌خواهد دیگران بفهمند. در این صورت، اگر بتواند باید آن را در جایی که . . .

 

ادامه نوشته