بایدها و نبایدهای گویندگی
بایدها و نبایدهای گویندگی
گويندگي در يک تعريف ساده، حرف زدن، انتقال فکر يا منظوري نهفته در يک مطلب، به شيوهاي زيبا و درست به مخاطب است .
گوينده خوب علاوه بر داشتن صدا و بياني زيبا و بدون عيب ( از لحاظ تلفظ حروف، لحن و لهجه) بايد سواد کافي داشته باشد .
گوينده خوب بايد خوب بشنود، خوب ببيند و عملي را که انجام ميدهد در مغز کنترل و در زبان پخش کند.
يک گوينده بايد قدرت برقراري ارتباط داشته باشد. داراي قدرت انتقال فکر و احساس باشد و بتواند شخصيت خود را منعکس کند.
اولين قدم در کار گويندگي خبر، درک و فهم خبر است .
خودکار شدن فکر:
گوينده بايد فکر خود را خودکار کند. فکر در حالت عادي صحبت کردن، خودکار است ولي موقع اجراي گويندگي اينچنين نيست و گوينده بايد براي اينکار، مطلبي را سريع بخواند و يکدفعه توقف کند و درباره آن فکر نمايد و ببيند موضوع چه بوده است، بعد دوباره مطلب را بخواند و اين بار فکر کند تا چه حد از مطلب را درک کرده است، اينکار را مرتب تکرار کند تا تمام مطلب را بفهمد و با وقت گيري و کم کردن تعداد دفعات سعي کند به نتيجه مطلوب برسد.
اينجا سرعت نيز نقش متفاوتي دارد، خبرها از روي متن خوانده مي شود و به دلخواه گوينده سرعتش تعيين نمي شود. اين يک قانون است. براي سرعت اداي کلمات " بيش از صد کلمه فارسي در يک دقيقه " و گرنه سرعتي مناسب نخواهد داشت .
يک گوينده عادي 80 تا 90 کلمه در دقيقه بايد بتواند حرف بزند و گوينده خوب کسي است که بتواند تا دويست کلمه در دقيقه صحبت کند بدون اينکه نقصي درگفتار يا کلمات او پيش بيايد.
اين ميزان سرعت براي خواندن ، هم کشش لازم براي خواندن خبر را ايجاد ميکند و هم به نحوي است که مطالب به راحتي شنيده و درک ميشود.
به هنگام خواندن خبر احتمال غلط خواني و يا تپق زدن براي گوينده وجود دارد، بنابراين بهترين روش متداول، اعتراف صادقانه به آن است .
گوينــده خبر مي بايست در حين گويندگي واژهها و مفاهيمي را که داراي بار خبري بيشتري هستند، " برجسته تر" کند.
لحن متناسب با محتوا و فراز و نشيب ها و همچنين مکث و عطف و تاکيدها بيشتر از آنچه که گوينده پخش (توليد) رعايت ميکند بايد توسط گوينده خبر رعايت شود.
" برجسته خواني" در هر متني (خبري يا غير خبري ) از شرايط و ويژگي هاي يک گوينده خوب است . در هر متن خبري حداقل يک مفهوم مهمتر و برجسته تر است .
لحن در خبر عامل تعيين کنندهاي است. اين لحن و آهنگ مناسب گوينده است که مخاطب را به شنيدن خبر ترغيب مي کند. لحن يا همان شيوه گفتار بايد متناسب با بخش خبري يا مخاطبان و موضوع خبر باشد و گوينده خوب خبر آن است که " با حفظ شان خبر " بتواند " شيوه گفتار مناسبي" داشته باشد. گوينده بايد صدا و لحن خود را با متن و مفهوم خبر هماهنگ کند.
يکي از اهداف گويندگي در رسانه، ايجاد تغيير است. تغيير در فکر مخاطب و بدون آمادگي نمي توان به چنين هدفي نايل شد.
من من کردن، ترديد در گفتار ، مکث هاي نابجا و طولاني، طرح مطالب غلط و گمراه کننده، اشتباه در انتخاب مفاهيم و کلمات، بدنبال کلمه گشتن، از جمله مواردي است که اعتبار گوينده را به سادگي خدشه دار ميکند.
معني در پيام نيست در ذهن مخاطب است و وظيفه گوينده پيوند پيام با ذهن مخاطب است به گونهاي که پيام در ذهن او متناسب با نظر فرستنده، معني شود.
منبع :
مثل خردمندان فكر كنيد اما با مردم به زبان خودشان حرف بزنيد.