فن بیان،اصول سخنرانی و هنرگویندگی وگفتگو

چگونه در شرايط پر فشار خونسردي خود را حفظ کنيم؟
 
 
همه مي دانيم که وجود استرس به سلامت جسمي ما آسيب وارد مي آورد اما در اين بخش مي خواهيم از مضرات استرس در زندگي شغلي آگاه شويم. مردم معمولا هنگاميکه فشار کاري به بالاترين سطح مي رسد عقل خود را از دست مي دهند و بدون کمک گرفتن از فکر خود دست به کارهايي مي زنند که بعدها موجب پشيماني آنها مي شود. ممکن است حرفي بزنند و يا کاري انجام دهند (به ويژه در لحظات بحراني مثلا پيش از گرفتن ترفيع رتبه و يا اخراج از کار) که بعدا از آن پشيمان شوند. 
 
امروزه مقوله استرس و کار جدا نشدني هستند. درايت و توانايي کنترل استرس خصيصه اي است که کارمندان کارامد را از سايرين جدا کرده و از نمونه هاي توانايي بالاي مديريت به شمار مي رود. 
 
کلمات استرس زا
ـــــــــــــــــــــــــــــــ
دليل از دست دادن کنترل خود را در شرايط پر فشار پيدا کنيد. هنگام مواجهه با اين شرايط ذهن ما به حالت تدافعي غريزي خود باز مي گردد و بدن هورمون استرس زاي آدرنالين ترشح مي کند، حالت تدافعي به خود مي گيريم که اين امر هر گونه پردازش منطقي را منحل مي کند. در جهان امروزي ما به وسيله گروهي از لغات رنج آور و آزاردهنده از خود دفاع مي کنيم و پس از اينکه ذهن مجددا "آرام" مي شود و به حالت عادي خود باز مي گردد، متوجه اشتباهاتمان مي شويم. 
 
راه حل؟ هشيار باشيد که چه موقع ذهن شما در حال زايل شدن است و اجازه ندهيد که آدرنالين بيش از اندازه ترشح شود تا ترس بر شما غلبه کند و شما را برانگيخته کرده و موجب شود که شما خشونت به خرج دهيد. اجازه دهيد تا نيروي عقل و منطق شما دوباره به کار افتد. 
 
نفس عميقي بکشيد براي چند لحظه بر روي مطلب مورد نظر فکر کنيد. نقاط مثبت قضيه را در آوريد و آنرا را افزايش دهيد. 
 
شرايط استرس زا
ـــــــــــــــــــــــــــــــ
در اين قسمت براي شما 5 موقعيت را باز گو مي کنيم که نيازمند حضور ذهن،خرد و شعور و از همه مهمتر خونسردي است. اگر بتوانيد در زمان بروز اين شرايط خونسردي و تعادل خود را حفظ کنيد شما را در محل کار "ابر قهرمان" مي نامند. 
 
1- به جدل کشيده مي شويد
پايان روز است، همه خسته شده اند و به زحمت بر روي پروژه اي که تازه در ابتداي راه است کار مي کنند و هيچ کس هم اعصاب درستي ندارد. ناگهان يکي از همکارانتان به سمت شما مي آيد و به شما مي گويد" نامه اي که براي من نوشته بودي بيش از اندازه مختصر بود و مراتب ادب و احترام در آن رعايت نشده بود" او به شما مي گويد که قصد دست انداختن و برتري جويي نسبت به او را داشته ايد. 
 
شما در جواب به او مي گوييد که بهتر است کوتاه بيايد و اينقدر حساس نباشد. براي او تشريح مي کنيد که وقت شما کوتاه بوده و براي رعايت ادب و احترام زمان کافي نداشته ايد. 
 
او از کوره در مي رود و شما را متهم مي کند به دزدي کردن از پروژه و شما را مسئول تمام خرابي ها مي خواند و ... بحث بالا مي گيرد و چند تا از همکارهاي ديگر هم به شما مي پيوندند اما آنها نيز نمي توانند کاري را از پيش ببرند. 
 
در اين حال چون منطق خود را از دست داده ايد تصويري از نا کامي ها در ذهن شما نقش مي بندد و فقط باعث مي شود که استرس خود شما و اطرافيانتان افزايش يابد. به جاي بهره گيري از منطق و ادراک به خوي غير انساني خود اتکا نکنيد. 
 
راه حل اين است که حالت تدافعي به خود نگيريد و با اتکا به قوانين عقلي نقد وارده را رد کنيد. به جاي اينکه با پاسخ هاي از پيش تعيين شده جلو بياييد اندکي صبر کنيد حواس خود را جمع کرده و خونسردي خود را نيز حفظ کنيد. 
 
در همين مورد ذکر شده با آرامش پاسخ دهيد "من تو را درک مي کنم اما اين پروژه سنگين است و تاريخ تحويل هم نزديک شده بنابراين لازم است که کوتاه و مختصر عمل کنيم تا بتوانيم از عهده تمام امور بر آييم. اگر تو به خاطر نامه من آزرده شدي همين جا از تو عذر خواهي مي کنم" 
 
با رعايت ادب و نزاکت در مقابل خصومت مي توانيد طرف مقابل خود را خلع سلاح نماييد زيرا او منتظر پاسخي از روي عصبانيت مي باشد. حتي اگر حق با شماست اثبات اين مطلب براي يک همکار خودسر کار بي فايده اي قلمداد مي شود. 
 
به عبارت ديگر بهتر است گاهي زيرکانه عمل کنيد تا صادقانه.

 2- پاسخ سوالي را نمي دانيد
اين موقعيتي است که بسياري از سياستمداران و تاجران بزرگ با آن مواجهند: سوالي که آنها را در هنگام سخنراني خلع سلاح مي کند. مي توانيد در چنين شرايطي به لکنت زبان بيفتيد، عرق کنيد و بترسيد تنها به اين خاطر که جواب مناسبي نداريد. اما راههاي بهتري هم وجود دارند که افراد عاقل آنها را انتخاب مي کنند. 
 
به ياد داشته باشيد که در هنگام سخنراني قدرت به دست شماست و مستمعين مي بايست مراتب ادب و نزاکت را رعايت کنند. اگر سوال خارج از حيطه بحث بود مي تواننيد اينطور عمل کنيد "به نکته جالبي اشاره شد، اگر به اندازه کافي وقت داشته باشيم من آنرا توضيح مي دهم اما اجازه دهيد که در حال حاضر به موضوع اصلي بپردازيم." 
 
همچنين مي توانيد به آن شخص بگوييد که خوشحال مي شويد پس از اتمام سخنراني با او شخصا صحبت کنيد. اين کار به شما زمان لازم براي آماده کردن جواب را مي دهد و يا مي توانيد از آن فرد تشکر کنيد و پاسخ سوال را موکول کنيد به پايان تشريح مسائل مهمتر. 
 
اما اگر سوال مرتبط با موضوع بحث بود پس بهتر است که متواضع و فروتن باشيد و خيلي راحت اظهار کنيد که پاسخ آنرا نمي دانيد. بالاخره شما هم يک انسان هستيد، اينطور نيست؟ اگر اين کار را با اعتماد به نفس کامل انجام دهيد مردم تصور نمي کنند که شما از آمادگي لازم برخوردار نيستيد بلکه بر عکس به دنبال راهي براي حل مسائل پيچيده هستيد" سوال خوبي بود اما بايد اعتراف کنم که در حال حاضر پاسخ آنرا نمي دانم، به شما قول مي دهم که بررسي را همين حالا آغاز کنم و پاسخ مناسب را در اولين فرصت در اختيار شما قرار دهم" 
 
3- خطايي از شما سرميزند
شما با همکاران و مقامات بالاي شرکت مشغول تجزيه تحليل اشتباهي هستيد که باعث متوقف کردن پروژه شده است و ناگهان يکي از همکاران شما را مورد خطاب قرار داده و اشتباه را به شما نسبت مي دهد چرا که فايل ناقصي را تحويل داده ايد که باعث برهم زدن جريان عادي کار شده است. 
 
اگر اشتباه از جانب شما باشد بايد مسئوليت آنرا به عهده بگيريد البته نه به آن معنا که سيلي از پوزش هاي سوزناک را بر روي ميز روان کنيد. به جاي آن بهتر است که بگوييد "متشکرم که آنرا براي من توضيح دادي، الآن متوجه شدم که اشتباهم در کجا بوده و از اين به بعد تمام تلاش خود را مي کنم که چنين اتفاقي نيفتد" 
 
اگر آن اشتباه به طور صد در صد به شما مربوط نمي شد چنين بگوييد "بله من اشتباه کردم و عذر خواهي مي کنم، اما هر فردي که فايل مورد نظر را دريافت مي کند بايد آنها را دوباره چک کند تا خطايي در آن وجود نداشته باشد" چنين موقعيتي زمان مناسبي است که از سيستم موجود انتقاد کنيد و راه حلي براي اجتناب از خطاهاي مجدد پيشنهاد کنيد. 
 
اما از سوي ديگر اگر اشتباه به هيچ وجه از جانب شما نبود اتهامات وارده را يک به يک و با اتکا به مدارک علمي رد کنيد. سعي کنيد با کسي که از شما نقد مي کند مانند يک ابله رفتار نکنيد. به طور حتم زماني که ثابت شد شما فرد مورد سرزنش نيستيد متهم اصلي خود به خود پيدا مي شود( و شايد همان منتقد شما باشد که به دنبال راهي بوده تا قضيه را از سر خود باز کند) 
 
4- يکي از همکاران غيبت شما را مي کند
متوجه مي شويد که عده اي در مورد شما شايعه پراکني مي کنند. بدترين کاري که مي توانيد انجام دهيد اين است که خود را به بي خيالي بزنيد و انتظار داشته باشيد که همه چيز خود به خود حل شود. با انجام چنين کاري به او اجازه مي دهيد که به رفتار زشت و زننده خود ادامه دهد. 
 
اما نبايد يکدفعه مغز خود را از دست بدهيد زيرا آنها منتظر همين هستند تا بتوانند بيشتر شما را اذيت کنند و به طور قطع شما هم که نمي خواهيد آنها را به اهدافشان برسانيد! با او رودررو صحبت کنيد تا به واسطه ثبات و وقار شما متوجه اشتباه خود شود. 
 
هنگاميکه تنهاست به او نزديک شده و با او صحبت کنيد "هي، من شنيدم که تو در مورد من چنين چيزهايي را به ديگران گفته اي، اگر چيزي هست چرا به خودم نمي گويي؟" 
 
پاسخ او هر چه که باشد (ممکن است حالت تدافعي به خود بگيرد و يا با نامردي از حقيقت فرار کند) استراتژي شما يکي است. تنها چيزي که او از شما انتظار ندارد رعايت ادب و نزاکت است. شما با اين کار او را خلع سلاح مي کنيد. سعي کنيد نقاط مشترک خود را با او پيدا کنيد و در مورد آنها صحبت کنيد مثلا بي علاقگي نسبت به کارفرما و يا يکي از مراجعين و يا اين آرزو که هر دوي شما مي خواهيد کمپاني در صدر قرار گيرد و ...
 
بعد هم دايره توجه خود را بر روي گروه متمرکز کنيد: "تو که خودت بهتر مي داني که همه ما با هم و در کنار هم در حال تلاش براي تکميل پروژه هستيم و چنين حرفهايي به سلامت رواني گروه لطمه مي زند. پس بهتر است کينه ورزي را کنار بگذاريم تا کارها به خوبي پيش روند." با انتقال مرکز توجه از فرد به گروه ، شما خود را فردي عاري از خود خواهي و خود پرستي نشان مي دهيد و خيلي بهتر از او جلوه مي کنيد و اين کار باعث مي شود که او دهان خود را ببندد. 
 
اگر او متقاعد نشد با روي باز به او اعلام کنيد که اگر به اين کار ادامه دهد مراتب را به مقامات بالاتر گزارش خواهيد کرد. 
 
5- به تاريخ تحويل نزديک مي شويد
ثانيه ها سپري مي شوند و ارباب رجوع چشم انتظار محصول جديد شما که هنوز در مراحل ابتدايي کار است مي باشد. در چنين مواقعي يک مسئله کوچک مي تواند در نظر افراد به منزله يک مشکل بزرگ جلوه کند و آنها را بيش از حد عصباني کند. با برنامه ريزي دقيق از بروز چنين مشکلاتي جلوگيري کنيد. 
 
نگاه انداختن به ساعت، کاري را از پيش نمي برد پس بهتر است بر روي کار تمرکز کنيد نه مهلت هاي نهايي. ليستي از اولويت ها تهيه کنيد و ابتدا بر روي مسائل ضروري تر کنيد. اگر لازم شد کارهاي بزرگ را به امور کوچکتر اما قابل اجرا تقسيم کنيد و هر يک را در زمان خاص خود انجام دهيد. 
 
ابتدا بر روي اموري کار کنيد که بايد مجددا توسط افراد ديگر بازبيني شوند. اگر امکان داشته باشد مي توانيد برخي از کارها را به عهده افراد ديگر بگذاريد. از حواس پرتي خود جلوگيري کنيد براي اين کار مي توانيد سيم تلفن را قطع کنيد و صفحه اينترنت را در صورتي که به آن نياز نداري ببنديد. 
 
در آخر هم تنفس خود را کنترل کنيد. بالا بودن انرژي استرس را کاهش داده ذهن شما را در شرايط مناسبي نگه مي داردو اجازه ندهيد که نا اميدي بر شما غلبه کند تا تمرکز حواس خود را از دست بدهيد و هميشه به ياد داشته باشيد که در آخرين فرصت ها معجزه هاي شگفت آنگيزي رويخواهد داد. 
 
ثابت قدم و پابرجا باقي بمانيد
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
در محيط کاري که استرس و فشار روز به روز افزايش مي يابد کساني به موفقيت دست مي يابند که بتوانند خونسردي خود را حفظ کنند و براي پست مديريت نيز از يک چنين افرادي دعوت به عمل مي آيد. پس بهتر است زمانيکه غريزه غير انساني شما در حال انفجار بود خونسرد و متين باقي بمانيد و از قوه ادراک خود کمک بگيريد تا از پس کليه امور برآييد.

http://www.aftabir.com/