موضوع پایان نامه خود را چگونه انتخاب کنیم؟
موضوع پایان نامه خود را چگونه انتخاب کنیم؟
معمولاً یکی از دلهرههای اصلی اکثریت دانشجویان دکتری و فوق لیسانس انتخاب موضوع پایان نامه است.
قبل از هر چیز باید بدانیم هدف ما از به پایان رسانده این دوره تحصیلی چیست؟
1- آیا فقط مدرک این دوره برای من مهم است؟
2- آیا می خواهم موضوعی را انتخاب کنم که وقتی وارد بازار کار شدم بدردم بخورد؟
3- آیا می خواهم موضوعی را انتخاب کنم که از آن دو سه تا مقاله JCR آیا ISI بدهم و دکتری خود را تضمین کنم؟
4- آیا می خواهم موضوعی را انتخاب کنم که مشکلی از کشورم را برطرف کنم برایم مهم نیست که مقاله ISI یا JCR در بیاید؟
5- موضوعی را میخواهم انتخاب کنم که با آن یکسری مهارتهایی را کسب کنم مهم نیست برای کشور بدرد بخورد یا مقاله ISI از آن در بیاید؟
و.....
شاید یکی یا چند تا از موارد بالا هدف شما باشد. اما واقعیت را بخواهید موضوع پایان نامه من از نوع آخر بود (البته ناخواسته اینچنین موضوعی را بهم پیشنهاد کردند). اما به نظر من در کشور ما بهترین گزینه برای انتخاب موضوع پایان نامه باید چهارمی باشد. امروزه متاسفانه اکثر دانشجویان هنگامی که وارد مقطع کارشناسی ارشد میشوند تلاششان بر این است موضوعی را انتخاب کنند که دو تا سه مقاله JCR آیا ISI از آن در بیاید که گزینه 3 را شامل می شود.
من توصیه می کنم برای ترم یک تا اواسط ترم دوم برای انتخاب پایان نامه فقط سعی کنید مطالعه زیادی داشته باشید پایان نامه-های کار شده دانشجویان قبلی را بخوانید تا اینکه به یک دیدگاه کلی از رشته خود برسید. اما اینکه روز اول یا ماه اول وارد شدن به مقطع ارشد یا دکتری سریع به دنبال انتخاب موضوع پایان نامه بگردید و خیلی از اساتید هم که به دانشجویان مانند یک چک هشتصد هزار تا یک میلیون تومانی دو پا نگاه میکنند موضوعی را به شما پیشنهاد می کنند اما موقع اجرای پایان نامه شما متوجه می شود چه اشتباهی را مرتکب شدهاید یک روز مواد آزمایشی نیست، روز دیگر دانشگاهی که در آن درس می خوانی امکانات انجام این طرح را ندارد، روز دیگر منبع برای این موضوع پیدا نمیشود. کاری تکراری است که فلانی هم انجام داده خیلی ها ایراد میگیرند "با این کارت حالا تو میخوای دیگه چه جملهای به علم اضاف کنی" که روز دفاع نتیجه آن را متوجه میشوی. استاد نفسش از جای گرم در میآمد خودش هم از این موضوع هیچ اطلاعاتی نداشت. مهمتر از همه شما اصلاً به اینچنین موضوعاتی علاقهمند نیستید.
پس سعی کنید موضوعی را انتخاب کنید که به آن علاقهمند هستید، با شغل آینده شما همخوانی داشته باشد. حتی الامکان علم روز باشد. برای اینکه متوجه شوید علم روز چی هست به ژورنالهای اختصاصی رشته (مقالات چاپ شده در سالهای اخیر در باره چه موضوعی است) و با اساتید و دانشجویان صاحب نظر در رشته خود مشورت کنید. جملهای که نباید فراموش کنید فکر نکنید همیشه با انتخاب یک موضوع مشکل نتیجه کار خوب از آب در میآید. من خودم دوستانی داشتم که با انتخاب موضوعی ساده دو تا مقاله JCR دادند اما دوستان او که کار پایان نامهای انها بسیار هم مشکلتر بود نتوانستند حتی یک مقاله ISI یا حتی علمی-پژوهشی داخلی هم بدهند.