تقويت مهارت سخن گفتن

نقش پيش دبستان ودبستان در رشد زبان كودك
يكي از ارگان زبان آموزي مهارت سخن گفتن است، و جزء اهداف برنامه درسي دوره ابتدايي تقويت و پرورش آن است. هدف اساسي از آموزش مهارت هاي زباني، گوش دادن . سخن گفتن ، خواندن و نوشتن آن است كه فراگيران بتوانند در گفت و شنودها شركت كنند و با هم ارتباط برقرار نمايند. احساسات و نظرات خود را به صورت گفتار يا نوشتار بيان كنند. نوشته اي را بخوانند و فكر به كار رفته در آن را بفهمند و از شنيدن و خواندن كلام موزون و آهنگين لذت ببرند..
مراكز پيش از دبستان مثل خانواده. همسالان و هم بازي ها. مهدهاي كودك، دوره ي آمادگي و نقش بسيار مهم و اساسي در رشد زبان كودكان  دارند. در دوره آمادگي مربيان فعاليت هايي را انجام مي‌دهند كه موجب تقويت و رشد اركان زبان (گوش دادن و سخن گفتن) مي‌شود..
در غني سازي واژگان ذهني يك كودك كارها و فعاليت هاي زيادي مي‌توان انجام داد. هر چقدر ارتباط زباني كودك با اطرافيان زيادتر باشد به همان اندازه تسلط و مهارت بيشتري حاصل شود. در مراكز پيش از دبستان، فرصت لازم پيش مي‌آيد تا كودك با حرف زدن بتواند احساسات و عقايد و خواسته هاي خود را بيان كند. قصه گويي، بازي هاي نمايشي، تصوير خواني،  شعر خواني، سرودها و هتل ها همگي از برنامه‌هاي بسيار موثر براي تقويت و پيشبرد زبان آموزي است كه كودكان را براي ورود به دوره دبستان آماده مي‌كنند..

ـ روش هاي رشد زباني در كودكان پيش دبستاني ودبستاني
الف) قصه گويي : يكي از تكنيك ها و برنامه هايي كه مي‌تواند به رشد و بهبود زبان در كودكان كمك كند. قصه و قصه گويي است انسان ها در همه ي حالات زندگي با قصه همراه و مانوس بوده اند و همين است كه قصه را همزاد انسان دانسته اند. كودكان شيفته ي قصه و قصه گويي هستند. قصه تاثير شگرفي در روان زبان، رفتار و شخصيت كودك برجا مي‌گذارد.
در كنار قصه گويي مي‌توان از كودك خواست تا كلمه يا كلماتي را تكرار كند يا مثلاً بگويد كه قهرمان از كجا حركت كرده. نامش چه بوده. چه ديد و چه گفت و …
با اين تكرارها مي‌توان به كودك كمك كرد تا كلمات را بيان كند، به خاطر بسپارد و اگر احياناً اشتباه ياد گرفته است تصحيح كند. قصه فرصت خوبي براي اصلاح لغزش ها و اشكالات زباني مي‌تواند باشد..
بنابراين از علاقه فراوان كودكان به قصد بايد بيشترين بهره را در امر زبان آموزي و تقويت مهارت هاي زباني تقويت تخليل و تفكر و گنجينه ي لغات شنيداري آنها كسب كند..
مربيان مي توانند گاه گاهي از كودكان بخواهند كه آنها به قصه گويي بپردازند.       در قصه گويي دو مهارت مهم زبان آموزي يعني گوش كردن و سخن گفتن تمرين و تقويت مي‌شود..
ب) شعر : كودكان از همان آغاز زمزمه هايي شعر گونه دارند و از توليد آهنگ با هر وسيله اي كه بيايند لذت مي‌برند. هدف عمده شعر، رشد عواطف و باروري تخيلات و پرورش و ذوق و استعداد كودك است. علاوه بر آن پاسخي است به نياز فطري كودك به موسيقي و آهنگ و گسترش دنياي ذهني و تقويت حافظه و خلاقيت هنري و ادبي او
شعر به زبان گشايي كودك و آموزش غير مستقيم كودكان و اصلاح گفتار آنان و حمايت و تقويت جريان رسمي زبان آموزي كودك مي‌كند. اگر مربيان و معلمان پيش دبستاني شعر را به نحو صحيح بخوانند همه فوايد موجود در شعر نصيب كودكان خواهد شد..
وجود قافيه در شعر يكي از عواملي است كه موجب گوش نوازي و جذب شنونده و شنيدن و خواندن آن مي‌شود. كودكان پش از رسيدن به وزن شعر موسيقي قافيه را مي شناسند و براي آنها. شعر بودن به داشتن قافيه مشخص مي‌شود..
كودكان به كلام آهنگين و شعر و موسيقي علاقه مندند و ما مي توانيم از اين علاقه آنها در جهت زبان آموزي و گسترش واژگاني كودكان بيشترين بهره را ببريم. و با خواندن شعر و تكرار آن توسط كودكان موجبات رشد و تكامل زباني آنها را فراهم آوريم.

.
ج) تصوير خواني : آثار مصور به آثاري گفته مي‌شود كه وسيله ي انتقال پيام، تصوير است. تصوير اگر در حيطه محدوديت هاي ذهني كودكان تهيه شود مي‌تواند براي قوه ي بيان و خلاقيت روان شدن گويايي كودكان مفيد باشد..
كتابهاي تصويري ماجرا يا داستاني است كه با استفاده از تصاوير، صفحه هاي ماجرا يا داستان به صورت پشت سرهم و پيوسته در برابر ديدگان كودكان قرار كي گيرد آنها در عين حال كه تصاوير مختلف را به هم ربط مي‌دهند. خود درباره تصاوير حرف مي‌زنند و يا مربي آنها را توضيح مي‌دهد. همين حرف زدن و آفرينش جمله ها و عبارت ها درباره ي تصاوير گام بسيار موثري در جهت زبان آموزي است و علاوه بر آن قوه ي تخيل، خلاقيت و ذهن بچه ها نيز تقويت مي‌شود..
د) بازي هاي نمايش : بازي در شكل دادن شخصيت كودك بهترين نوع فعاليت است. بازي موجب نيرو بخشيدن به قدرت تخيل و بيان كودك مي‌شود. امروزه استفاده از بازي هاي نمايشي و نمايش خلاق در كلاسهاي پيش از دبستان به ابزاري مفيد در دست مربيان علاقمند جهت پژوهش استعدادها و خلاقيت ها تبديل شده است. نمايش خلاق فعاليت نمايشي خود جوشي است كه كودكان تجربه ها و اعمال بزرگسالان را كه ديده اند بازي سازي مي‌كنند. در هنگام بازي سخن مي گويند و كفتگوهاي ضميمه هاي مختلف زندگي را تكرار مي نمايند بديهي است انجام اين نوع بازي ها. قدرت بيان و سخن گويي آنها و تسلط به زبان را در نزد كودكان تقويت
 
http://bmp2m.blogfa.com/