فن بیان،اصول سخنرانی و هنرگویندگی وگفتگو

 
آسیب شناسی ، تهدیدها و آفت های زبان و بیان

آيا زخم زبان زدن گناه كبيره است؟ مجازات كسي كه زخم زبان مي زند و ديگران را با زبانش آزار مي دهد در دنيا و آخرت چيست؟

در پاسخ به مطالبي توجه کنيد :
1- به طور کلي آزار و اذيت مومن در اسلام حرام است و به طور كلي شكستن دل انسان مؤمن كه به تعبير روايات، احترام او از كعبه بيشتر است، داراي آثار وضعي و جانبي فراواني است و دلي كه شكست به سادگي التيام نمي يابد و جبران آن دشوار است؛ پس در مرحله اول بايد انسان مراقب باشد دل كسي را نشكند و قلبي را جريحه دار نسازد و اگر خداي ناخواسته اين اتفاق افتاد بايد به سرعت جبران و تلافي كند و دل شكسته را التيام بخشد و آن را به دست آورد و تنها استغفار و آمرزش كافي نيست مگر اين كه به آن فرد دسترسي نداشته و يا از انسان دور باشد و انسان، قدرت جبران نداشته باشد كه در اين صورت علاوه بر استغفار و طلب آمرزش از درگاه الهي بايد در حق آن فرد دعاي خير كرد و خير دنيا و آخرت او را از خداوند درخواست نمود و با اين كار انشاءالله قلب او در باطن از شما راضي و خشنود مي گردد.
در حديث آمده است كه خداوند مي فرمايد: «انا عند المنكسرة قلوبهم؛ من همدم قلب هاي شكسته هستم» يعني انسان دل شكسته، در پيشگاه خداوند داراي جايگاه ويژه اي است و مورد توجه خداوند مي باشد و دعا و نفرين انسان دل شكسته خيلي زود اثر مي بخشد.
شكستن دل انسان و ناراحت كردن او از گناهاني است كه داراي عواقب بدي است و بايد خيلي سريع از آن توبه كرد و به نحوي دل آن فرد را به دست آورد و او را از خود راضي و خشنود نمود. مثلا با عذرخواهي و جبران كردن به وسيله احسان و يا هديه اي و يا كلمات دلنشيني اندوه و گرفتگي را از آن فرد برطرف نمود؛ چون دل شكستن آثار بدي به دنبال دارد و شكستگي او نه تنها در اعمال و زندگي و آسايش ما تأثير منفي دارد، بلکه اگر جبران نشود، ناخشنودي الهي و عذاب اخروي را نيز در پي دارد.
2- زخم زبان موجب ناراحتي افراد و شکستن دل آنها و دلگيري مي شود و موجب خدشه دار شدن و تيره گي روابط ميان افراد و گسستن پيوند ها مي شود و عرفا عملي ناپسند و شرعا چون نوعي اذيت محسوب مي شود حرام است, اگر چه به عنوان گناه کبيره از آن ياد نشده است .
3-اگر انسان بدون جهت حرفي بزند که ديگري را نارحت کند وغرض و منظوري هم نداشته باشد هر چند از نظر آثار نامطلوب با حرفي که از روي غرض به قصد آزردن کسي گفته مي شود تفاوت دارد اما به دليل ناراحت شدن آن فرد اثر نامطلوبي به جا مي گذارد که بايد به گونه اي از دلش در آورد و او را راضي و خشنود نمود .
4- آن چه در روايات مورد تاکيد است اين است که نبايد به کسي ظلم کرد و اگر کسي از روي ظلم و ستم حقي را ضايع کند و توصيه شده که از آه مظلوم برحذر باشيم که آثار ناگواري در زندگي ما دارد .
5- امام زين العابدين(عليه السلام) در حديث شريفي مي فرمايد: پدرم در لحظات آخر عمر عزيزش، در آن شرايط سخت روز عاشورا در حالي كه خون در رگ هايش مي غلطيد مرا در آغوش گرفت و به من فرمود: تو را به آن چه پدرم نزديك وفاتش به من فرمود وصيت مي كنم و آن اين كه: «يا بني! اياك و الظلم من لا تجد عليك ناصرا الا الله؛ پسر عزيزم! از ظلم و ستم به كسي كه يار و ياوري جز خدا ندارد بپرهيز. (منتهي الامال، ج 1، ص 713، انتشارات هجرت). آن چه دراين روايت مورد توجه است اين است که با وجود لزوم پرهيز از هر نوع ظلم و ستمي و حرام بودن آن ، ظلم به مظلوم و انسان بي پناه و ضعيف آثار سوء و نامطلوب بيشتري دارد که بر آن انگشت گذاشته شده است .

http://porseman.org/q/show.aspx?id=182846