سرطان حنجره


حنجره عضوی است لوله‌ای شکل، که با طول تقریباً ۵ سانتی‌متر در گردن قرار دارد. این عضو در اعمال نفس کشیدن، سخن گفتن و بلعیدن دخالت دارد. حنجره در قسمت بالای نای قرار دارد و دیواره‌هایش از جنس غضروف هستند(به غضروف بزرگی که قسمت جلویی حنجره را تشکیل می‌دهد اصطلاحاً سیب آدم نیز گفته می‌شود). تارهای صوتی هم دو رشته ماهیچه‌ای هستند که داخل حنجره را تشکیل می‌دهند.
سرطان حنجره یا سرطان لارنکس می‌تواند در هر ناحیه‌ای از حنجره رشد کند .اگر سرطان به خارج از حنجره گسترش یابد، معمولاً اول از همه به گره‌های لنفاوی (غدد لنفاوی) داخل گردن سرایت خواهد کرد. همچنین می‌تواند به قسمت پشت زبان، سایر بخش‌های گلو و گردن، شش‌ها، و گاهی اوقات به سایر اعضاء بدن سرایت کند.


علائم و نشانه‌ها:

بیشتر سرطان‌های حنجره از تارهای صوتی شروع می‌شوند. این تومورها به ندرت دردناک‌اند، اما تقریباً همیشه باعث گرفتگی (خشونت) و یا سایر تغییرات در صدا خواهند شد. تومورهایی که در ناحیه بالای تارهای صوتی هستند ممکن است باعث برآمدگی گردن، گلودرد، یا گوش‌درد شوند. تومورهایی که در ناحیه پایین تارهای صوتی واقع می‌شوند (که بسیار نادرند)  عمل تنفس را مشکل خواهند ساخت و باعث خس‌خس سینه یا تنگی‌نفس می‌شوند. سرفه‌های مزمن یا احساس برآمدگی و گرفتگی گلو نیز می‌توانند از علائم خطر سرطان حنجره باشد و با رشد تومور، ممکن است باعث درد، کمبود وزن، بوی بد دهان، دشواری بلع و حالت‌های خفگی مکرر به هنگام خوردن غذا شوند.

 

تشخیص:
۱- معاینات کامل
۲- لارنگوسکوپی؛ الف) غیر مستقیم – درون گلو را با یک آیینه معاینه کوچک که دسته درازی دارد معاینه می‌کنند تا ببینند تارهای صوتی آن‌طور که باید حرکت می‌کنند یا خیر. این آزمایش بدون درد است، اما ممکن است از یک بی‌حس کننده موضعی استفاده شود تا از تحریک گلو و اق زدن جلوگیری شود( این آزمایش در مطب پزشک انجام می‌پذیرد). ب) مستقیم- پزشک لوله‌ای به نام لارنگوسکوپ را وارد بینی یا دهان بیمار می‌کند. این عمل می‌تواند طی یک بی‌حس موضعی یا بیهوشی عمومی انجام شود( بنابراین این آزمایش می‌تواند در مطب پزشک، کلینیک بیماران سرپایی یا بیمارستان انجام پذیرد). در صورتی که پزشک برخی نواحی را غیر عادی تشخیص دهد، بیمار باید بیوپسی(برداشتن و بررسی بافت یا سلول برای تشخیص بیماری) شود  که مطمئن‌ترین راه برای تشخیص سرطان است. اگر تشخیص آسیب‌شناس سرطان باشد، پزشک باید مرحله (وسعت) آن را بداند تا بهترین نوع درمان را برنامه‌ریزی کند. برای دریافتن اندازه تومور و این که آیا سرطان گسترش یافته است، پزشک معمولاً آزمایش‌های بیشتری از جمله تصویربرداری، سی‌تی‌اسکن، و یا ام.آر.آی تجویز می‌نماید.

روش‌های درمان:
۱- پرتودرمانی؛ در این روش اشعه مستقیماً به تومور یا محلی نزدیک به آن تابانده می‌شود در صورت امکان، پزشکان ترجیحا این روش را توصیه می‌کنند، چرا که می‌تواند تومور را طوری ار بین ببرد که بیمار صدای خود را از دست ندهد. اگر تومور پس از عمل جراحی عود کرد، عموماً از طریق پرتودرمانی معالجه خواهد شد. پرتودرمانی معمولاً ۵ روز در هفته به مدت ۵ تا ۶ هفته صورت می‌گیرد.
۲- جراحی و یا جراحی بهمراه تشعشع؛  در صورتی که پرتودرمانی پاسخگو نباشد یا تومور دوباره عود کند از این روش استفاده می‌شود. اگر تومور واقع بر تارهای صوتی، بسیار کوچک باشد، ممکن است پزشک از لیزر استفاده کند( اشعه لیزر می‌تواند همچون تیغ جراحی تومور را بردارد). در عمل جراحی حنجره ممکن است تمامی حنجره و یا تنها قسمتی از آن برداشته شود. در هر کدام از این عمل‌ها پزشک یک حفره (سوراخ) در قسمت جلوی گردن ایجاد می‌کند، به این عمل تراکئوستومی گفته می‌شود (این سوراخ ممکن است موقت یا دائمی باشد) که هوا از طریق آن وارد شش‌ها شده و خارج می‌گردد. هنگامی که می‌شود تنها قسمتی از حنجره را طی عمل جراحی برداشت، جراح تنها قسمتی از حنجره مثلاً فقط یک تار صوتی، قسمتی از یک تار، یا فقط اپی‌گلوت را برخواهد داشت و سوراخ ایجاد شده هم موقتی خواهد بود. پس از یک دوره کوتاه بهبودی، لوله تراکئوستومی برداشته می‌شود و سوراخ ایجاد شده بسته می‌شود. آنگاه بیمار می‌تواند به طریق معمول نفس کشیده و حرف بزند. گرچه در برخی موارد ممکن است صدا خشن یا ضعیف شود. در برداشتن کامل حنجره تمامی جعبه صدا برداشته می‌شود و بیمار بطور دائم از سوراخ ایجاد شده در نای تنفس می‌کند. این بیماران از این پس باید یاد بگیرند به روش تازه‌ای سخن بگویند و سرفه و عطسه کنند.
۳- شیمی‌درمانی ؛ برخی موارد پیش از پرتودرمانی و عمل جراحی از داروهای ضد سرطان برای کوچک کردن تومورهای بزرگ استفاده می‌شود. همچنین ممکن است برای سرطان‌هایی که گسترش یافته‌اند از شیمی‌درمانی استفاده شود.

عوارض پرتودرمانی سرطان حنجره:

پزشکان از بیماران می‌خواهند که درمان را با دندان‌ها و لثه‌هایی سالم آغاز کنند و تا جایی که می‌توانند آن‌ها را سلامت نگه دارند. اغلب آن‌ها توصیه می‌کنند که بیماران یک معاینه کامل دهان و دندان انجام بدهند و پیش از آن که پرتودرمانی را آغاز کنند مشکلات قبلی مربوط به دهان و دندان را برطرف نمایند. همچنین بسیار مهم است که در طول پرتودرمانی، پزشک خود را به طور منظم ملاقات کنند چرا که شاید دهان بسیار حساس شده و در طول معالجه سرطان بسیار تحرک‌پذیر شود. در بسیاری موارد، دهان در طول مدت معالجه خشک و حساس شده و برخی بیماران دچار زخم و دردهای دهان می‌شوند. پزشک ممکن است شستشودهندة مخصوصی برای کرخت کردن دهان و کاهش دادن این قبیل ناراحتی‌ها تجویز کند. تشعشع پرتو به روی حنجره باعث تغییراتی در بزاق می‌شود و ممکن است میزان ترشح بزاق را کاهش دهد. و از آنجایی که بزاق از دندان‌ها محافظت می‌کند، ممکن است فاسد شدن دندان یکی دیگر از مشکلات پس از درمان باشد. مراقبت خوب از دهان به سالم نگه داشتن دندان‌ها و لثه‌ها کمک کرده و باعث می‌شود بیمار احساس راحتی داشته باشد. بیماران باید تا جایی که می‌توانند دندان‌هایشان را تمیز نگه دارند. اگر مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن مشکل است می‌توانند از گاز، مسواک نرم، یا مسواک‌های مخصوص که به جای برس‌های نایلونی نوک اسفنجی دارند استفاده کنند. همچنین دهان‌شویه‌ای متشکل از پروکساید (آب اکسیژنه) رقیق، آب‌نمک، و سودا می‌تواند دهان را تازه نگه دارد و از فاسد شدن دندان‌ها جلوگیری کند. حتی استفاده از خمیر دندان‌ها یا شستشودهنده‌های حاوی فلوراید برای کم کردن این خطر مفید است. اگر کمبود بزاق باعث می‌شود که دهان به طور ناخوشایندی خشک شود، استفاده مقادیر زیادی مایعات مفید خواهد بود. برخی بیماران از اسپری مخصوص که (بزاق مصنوعی است) برای از بین بردن خشکی دهان استفاده می‌کنند. این درمان شاید صدای آن‌ها را دستخوش تغییر کند. همچنین شاید در پایان روز صدای آن‌ها ضعیف شود یا بسته به شرایط آب و هوا تغییر کند. تغییرات صدا و حالت گرفتگی گلو احتمالاً از التهاب و ورم داخل حنجره ناشی می‌شود، ورمی که به خاطر تشعشع ایجاد می‌شود. شاید حتی گلودرد هم ایجاد شود که در این صورت پزشک داروهایی برای کم کردن درد و التهاب تجویز خواهد کرد. در طول پرتودرمانی، ممکن است بیماران احساس خستگی کنند.بنابراین استراحت مخصوصاً در هفته‌های آخر بسیار مهم است، اما معمولاً پزشکان از بیمارانشان می‌خواهند تا جایی که می‌‌توانند فعال باقی بمانند .همچنین معمول است که پوست ناحیه تحت درمان قرمز و خشک شود. این ناحیه از پوست را باید باز و در مجاورت هوا قرارداد اما از نور خورشید دور نگه داشت .همجنین بیماران نباید لباس‌هایی بپوشند که با آن ناحیه تماس داشته باشد. برخی بیماران از حساس شدن زبانشان در اثر پرتودرمانی شکایت دارند. آن‌ها ممکن است حس چشایی یا بویایی خود را از دست بدهند یا مزه تلخی در دهانشان احساس کنند که نوشیدن مقادیر زیادی مایعات می‌تواند این تلخی را کاهش دهد.

عوارض درمان بر غذا خوردن:

ممکن است وقتی راحت نیستند یا خسته‌اند احساس گرسنگی نکنند. یا شاید اشتیاق خود را به غذا خوردن از دست بدهند چرا که پس از این عمل جراحی بو و طعم چیزها برای بیمار تغییر خواهد کرد( پرتودرمانی بر حس چشایی تأثیر می‌گذارد). همچنی عوارض جانبی شیمی‌درمانی می‌تواند عمل غذا خوردن را مشکل کند. با این حال تغذیه خوب بسیار مهم است. برای برخی بیمارن بلعیدن مایعات راحتتر است و برای برخی دیگر غذاهای غیرمایع (جامد). اگر به خاطر پرتودرمانی دهان خشک شده و غذا خوردن مشکل است بهتر است از غذاهای نرم و ملایم‌تر که به وسیله سس‌ها یا چیزهای دیگر مرطوب شده اند استفاده نمود( برخی بیماران از سوپ‌های غلیظ، فرنی یا مخلوط‌های شیر و شربت با پروتئین بالا لذت می‌برند). همچنین برخی بیماران ترجیح می‌دهند به جای سه وعده غذای کامل چندین وعده غذای سبک در روز بخورند.

توان‌بخشی:

هر بیمار باید قادر باشد از سوراخ ایجاد شده در نای در اثر جراحی مراقبت کند، آن‌ها را تمیز نگه داشته تا پوست کمتر آزرده شود.به هنگام تراشیدن صورت، مردان باید در نظر داشته باشند که شاید تا چندین ماه پس از جراحی گردن کرخت (بی‌حس) باشدبنابرین برای پیشگیری از خراش دادن و بریدن، شاید بهتر باشد تا زمانی که حس طبیعی باز می‌گردد از ریش‌تراش برقی استفاده کنند. می‌توان از پوشش مخصوص سوراخ نای همچون شال یا دستمال گردن، کروات، یا پیش‌بندهای مخصوص که زیبا هم هستند به عنوان فیلتر هوا استفاده کنند. این پوشش‌ها همچنین می‌توانند جلوی هرگونه چیزی که به هنگام سرفه و عطسه از نای بیرون می‌زند را بگیرند. هرگاه هوا خیلی خشک باشد مثلاً در زمستان که هوای داخل خانه را گرم می‌کنند بافت‌های نای با تولید خلط اضافی واکنش نشان می‌دهند. استفاده از یک مرطوب‌کننده یا بخور در خانه یا دفتر کار می‌تواند این مشکلات را کم کند. شخصی که جراحی گردن نیز داشته شاید گردن، شانه یا دستش قادر نباشند به خوبی گذشته حرکت کندکه در این صورت شاید پزشک، فیزیوتراپی تجویز کند. پس از عمل جراحی، بیمار می‌تواند تقریباً هر نوع کار و فعالیت پیشین خود را از سر بگیرد. الیته از آنجایی که نمی‌توانند نفس خود را نگه دارند، در زور زدن و بلند کردن چیزهای سنگین مشکل خواهند داشت. همچنین، باید شنا و اسکی روی آب را کنار بگذارند. با پوشیدن یک محافظ پلاستیکی مخصوص این سوراخ و یا لباس‌های ضد آب در اطراف آن می‌توان از داخل شدن آب به هنگام دوش گرفتن و یا تراشیدن ریش جلوگیری کرد. آموختن صحبت کردن به شیوه جدید: پیش از یک هفته یا بیشتر بیمارانی که تنها قسمتی از حنجره‌شان برداشته شده قادر به صحبت کردن خواهند بود. سایرین که تمامی حنجره‌شان برداشت شده باید یاد بگیرند به شیوه‌های جدیدی صحبت کنند. یک راه این است که هوا را با فشار وارد مری کرده تا صدای جدیدی تولید شود(گفتار از طریق مری). یا می‌توان صدا به وسیله یک حنجره مکانیکی تولید کرد. اما با این که گفتار از طریق مری با تُن پایین انجام می‌شود و خشن به نظر می‌رسد، بسیاری از مردم دوست دارند از این طریق مکالمه نمایند چرا که بیشتر شبیه گفتار طبیعی انسان‌هاست. همچنین دیگر مجبور نخواهند بود که چیزی را با خود این طرف و آن طرف ببرند و دستان شخص آزاد خواهد بود. آسیب‌شناس گفتاری به بیمار آموزش خواهد داد که چگونه هوا را با فشار وارد قسمت بالای مری کرده و سپس آن را خارج نمایند.این فوت کردن هوا صدایی شبیه آروغ خواهد داشت این کار دیواره‌های گلو را می‌لرزاند و صدای خاصی برای لحن صحبت کردن جدید به وجود می‌آورد.حال زبان، لب‌ها و دندان‌ها در مدتی که این صدا خارج می‌شود واژه‌ها را فرم خواهد داد. برای یادگیری این شیوه به تمرین و حوصله نیاز است و هر کسی موفق به یادگیری آن نمی‌شود. روش دیگر حنجره مصنوعی است. این وسیله روی نای کار گذاشته می‌شود و صدای تولید شده توسط یک لوله پلاستیکی به دهان انتقال می‌یابد. علت و پیشگیری :

سرطان حنجره غالباً در افراد بالای ۵۵ سال اتفاق می‌افتد، در مردان بیشتر از زنان و بیشتر در بین سیاهان معمول است. یکی از علت‌های شناخته شده سرطان حنجره استعمال دخانیات است. این خطر حتی برای سیگاری‌هایی که زیاد الکل مصرف می‌کنند بیشتر است. افرادی که سیگار را ترک می‌کنند به طرز قابل توجهی خطر ابتلا به سرطان حنجره دهان، شش، معده، مثانه و مری را کاهش می‌دهند. کارگرانی که با موادحاوی آزبست سروکار دارند باید با رعایت ایمنی کار از استنشاق آن خودداری کنند.


  
http://language-speech.mihanblog.com/post/368